Albania News Agency

Raporti i Climate Analytics thekson se objektivat e qeverive janë të pamjaftueshme dhe duhet të rishikohen me urgjencë. Ai bën thirrje për rritje të shpejtë të përdorimit të energjisë së rinovueshme dhe elektrifikimin e sektorëve kyç si transporti, ngrohja dhe industria.

Udhëheqësit botërorë do të mblidhen të enjten dhe të premten në qytetin Belém, pranë grykës së lumit Amazon në Brazil, për të diskutuar krizën klimatike përpara Samitit të OKB-së për Klimën COP30, që nis të hënën. Temperaturat tashmë për dy vite kanë kaluar kufirin e vendosur në Marrëveshjen e Parisit 2015 prej 1.5 gradë mbi nivelet para-industriale.

Sipas raportit të Programit të Mjedisit të Kombeve të Bashkuara (UNEP), planet aktuale të shpallura nga qeveritë kombëtare do të çojnë në një ngrohje prej rreth 2.3 deri në 2.5 gradë Celsius. Shkencëtarët paralajmërojnë se kjo do të shkaktojë shtim të ekstremeve të motit dhe dëme të rënda në sistemet natyrore të planetit.

Grupi kërkimor Climate Analytics pohon se zbatimi i hartave rrugore mund të kufizojë ngrohjen në 1.7 gradë deri në vitin 2050. Me ndërprerjen graduale të përdorimit të karburanteve fosile dhe përdorimin e teknologjive për heqjen e karbonit nga atmosfera, temperatura mund të ulet në 1.5 gradë deri në fund të shekullit.

Megjithatë, kjo nuk do ta eliminojë rrezikun e tejkalimit të kufirit prej 1.5 gradë. Shkencëtarët janë të vetëdijshëm për disa pika kritike që mund të shkaktohen nga ngrohja e mëtejshme, si shkrirja e shtresës së akullit të Grenlandës dhe shndërrimi i pyjeve të Amazonës nga thithës të karbonit në burime të lëshimit të karbonit.

Temperaturat në të cilat ndodhin këto ngjarje janë të pasigurta dhe çdo rritje e gradës së ngrohjes sjell rreziqe të mëdha. Një studim i fundit tregon se një nga këto pika kritike, zbardhja e koraleve në oqeanet që po ngrohen, mund të jetë tashmë arritur.

Drejtori i përgjithshëm i Climate Analytics, Bill Hare, deklaroi: “Tejkalimi i 1.5 gradëve është një dështim politik i trishtueshëm që do të çojë në dëme shtesë dhe rreziqe të pikave të kthesës, të cilat mund të ishin shmangur. Por kjo rrugë tregon se ende kemi mundësinë ta mbajmë ngrohjen shumë poshtë 1.5 gradëve deri në vitin 2100.”

“Për të minimizuar rrezikun e dëmeve të pakthyeshme klimatike dhe kalimin e pikave kritike, duhet të bëjmë gjithçka për të kufizuar kohën që kalojmë mbi këtë nivel sigurie.”

Në COP30, pritet që të gjitha vendet të paraqesin planet e tyre kombëtare të klimës në kuadër të Marrëveshjes së Parisit 2015. Këto plane, të quajtura kontribute kombëtare të përcaktuara (NDC), përcaktojnë objektivat për uljen e emetimeve të karbonit dhe masat për t’i arritur ato. Megjithatë, më pak se gjysma e vendeve i kanë dorëzuar planet e tyre dhe shumica e atyre të dorëzuara konsiderohen të pamjaftueshme.