Albania News Agency

Burimi i shpërthimit është një bërthamë aktive galaktike (AGN), një zonë e ndritshme dhe kompakte në qendër të galaktikës, e ushqyer nga një vrimë e zezë supermasive që gllabëron materie. Gazi dhe pluhuri bien në një disk që rrotullohet rreth vrimës së zezë, ku nxehen tej mase dhe emetojnë rrezatim intensiv.

Studiuesit besojnë se vrima e zezë mund të ketë përpirë një yll gjigant që përndryshe do të shpërthente si supernova, për të lëshuar një energji kaq të madhe.

Autori kryesor i studimit, profesori Matthew Graham nga Instituti i Teknologjisë në Kaliforni, shpjegoi në revistën *Nature Astronomy*: “Rreth një në dhjetë mijë bërthama aktive galaktike shfaq aktivitet të tillë, por ky është aq ekstrem sa futet në një kategori më vete (rreth një në një milion raste).”

Ky shpërthim sugjeron se në qendrat e galaktikave të mëdha, që përmbajnë vrima të zeza supermasive, mund të ekzistojnë popullata të panjohura yjesh gjigantë, duke hedhur dritë mbi ndërveprimet komplekse mes tyre.

“Supermen” u zbulua për herë të parë në nëntor 2018 në Observatorin Palomar në Kaliforninë Jugore nga Catalina Real-Time Transient Survey dhe Zwicky Transient Facility. Observatori Zwicky, i njohur për kamerën e tij me kënd të gjerë, ka fituar reputacion për zbulimin e ngjarjeve të shpejta kozmike si supernovat.

Sipas Graham, objekti në fillim nuk dukej i pazakontë – thjesht shumë i ndritshëm. Astronomët menduan se ishte një blazar, një vrimë e zezë supermasive që lëshon rryma energjike materieje nëpër hapësirë.

Pesë vjet më vonë, ekipi rishikoi të dhënat e para dhe vuri re ndryshime në ndriçim. Vëzhgimet e mëvonshme, përfshirë ato në Observatorin W. M. Keck në Havai, treguan se burimi ishte shumë më i ndritshëm dhe më energjik sesa mendohej.

Shkencëtarët arritën në përfundimin se drita vinte nga një bërthamë aktive galaktike me një masë rreth 500 milionë herë më të madhe se ajo e Diellit.