Albania News Agency

Miliona njerëz në mbarë botën vuajnë nga kjo sëmundje; megjithatë, trajtimet zakonisht zgjidhen sipas simptomave dhe mund të mos jenë efektive, pasi nuk synojnë biologjinë themelore të pacientit.

Tani, shkencëtarët kanë identifikuar dy lloje të reja biologjike të MS duke përdorur inteligjencën artificiale, një analizë të thjeshtë gjaku dhe skanime MRI. Ekspertët thanë se ky zbulim “emocionues” mund të sjellë një revolucion në trajtimin e sëmundjes në mbarë botën.

Në studimin e udhëhequr nga University College London (UCL) dhe Queen Square Analytics, ku morën pjesë 600 pacientë, studiuesit analizuan nivelet në gjak të një proteine të veçantë të quajtur zinxhiri i lehtë i neurofilamentit serik (sNfL). Kjo proteinë mund të ndihmojë në tregimin e nivelit të dëmtimit të qelizave nervore dhe sa aktive është sëmundja.

Rezultatet e sNfL dhe skanimet e trurit të pacientëve u interpretuan nga një model i mësimit makinerik i quajtur SuStaIn. Rezultatet, të publikuara në revistën mjekësore Brain, zbuluan dy lloje të ndryshme të MS: sNfL i hershëm dhe sNfL i vonshëm.

Në nënllojin e parë, pacientët kishin nivele të larta sNfL në fazat e hershme të sëmundjes dhe u shfaqën dëmtime të dukshme në një pjesë të trurit të quajtur korpusi kalloz. Gjithashtu, lezionet e trurit u zhvilluan me shpejtësi. Shkencëtarët thanë se ky lloj duket më agresiv dhe më aktiv.

Në nënllojin e dytë, pacientët shfaqën tkurrje të trurit në zona si korteksi limbik dhe lënda gri e thellë përpara se nivelet e sNfL të rriteshin. Ky lloj përparon më ngadalë dhe dëmtimet e dukshme shfaqen më vonë.

Studiuesit thonë se ky përparim do t’u mundësojë mjekëve të kuptojnë më saktë se cilët pacientë kanë rrezik më të lartë për komplikime të ndryshme dhe do të hapë rrugën për kujdes më të personalizuar.

Autori kryesor i studimit, Dr. Arman Eshaghi nga UCL, tha: “MS nuk është një sëmundje e vetme dhe nënllojet aktuale janë të pamjaftueshme për të përshkruar ndryshimet themelore të indeve që duhet të njohim për trajtim.”

“Duke përdorur MRI dhe një model të inteligjencës artificiale të kombinuar me një biomarker gjaku lehtësisht të aksesueshëm, ne arritëm për herë të parë të tregojmë dy modele të qarta biologjike të MS. Kjo do t’i ndihmojë klinicistët të kuptojnë se ku ndodhet një person në rrjedhën e sëmundjes dhe kush ka nevojë për monitorim më të afërt ose trajtim të hershëm dhe të synuar.”

Eshaghi shtoi se në të ardhmen, kur mjeti i inteligjencës artificiale të sugjerojë se një pacient ka MS të tipit sNfL të hershëm, ai mund të bëhet i përshtatshëm për trajtime me efekt më të lartë dhe të monitorohet më nga afër.

Në të kundërt, pacientëve me sNfL të vonshëm mund t’u ofrohen lloje të ndryshme trajtimesh, si terapi të personalizuara për të mbrojtur qelizat e trurit ose neuronet. “Prandaj, risitë do të jenë të dyanshme: transformimi i ekzaminimeve klinike dhe neurologjike që nuk kanë ndryshuar prej shekujsh me ndihmën e algoritmeve të inteligjencës artificiale dhe ofrimi i trajtimeve të personalizuara bazuar në profilin e sëmundjes.”

Menaxherja e lartë e komunikimit kërkimor në Shoqatën e MS, Caitlin Astbury, tha: “Ky është një zhvillim emocionues në kuptimin tonë të MS.”

Ky studim përdori mësimin makinerik për të analizuar të dhënat e MRI-së dhe biomarkerëve nga persona me MS rikthyes dhe MS progresiv sekondar. Duke i kombinuar këto të dhëna, ata arritën të identifikojnë dy nënlloje të reja biologjike të MS.

Vitet e fundit, kemi zhvilluar një kuptim më të mirë të biologjisë së sëmundjes. Megjithatë, aktualisht përkufizimet bazohen në simptomat klinike që përjeton një person. MS është komplekse dhe këto kategori shpesh nuk pasqyrojnë saktë atë që po ndodh në trup, duke e bërë më të vështirë trajtimin efektiv.

Astbury tha se ekzistojnë rreth 20 mundësi trajtimi për personat me MS rikthyes dhe se disa opsione kanë filluar të shfaqen edhe për MS progresive, por për shumë njerëz ende nuk ka asnjë mundësi. “Sa më shumë të mësojmë për sëmundjen, aq më e madhe është mundësia për të gjetur trajtime që mund të ndalojnë përparimin e saj.”

“Ky hulumtim kontribuon në rritjen e provave që mbështesin një largim nga përkufizimet aktuale të MS (si ‘rikthyes’ dhe ‘progresiv’) drejt termave që pasqyrojnë biologjinë themelore të sëmundjes. Kjo mund të ndihmojë në identifikimin e personave me rrezik të lartë për përparim dhe në ofrimin e trajtimeve më të personalizuara.”