BE synon të çlirohet nga varësia ndaj gjigantëve amerikanë të teknologjisë në fushën e IA-së
Stokholm, 1 dhjetor (Hibya) – Tre vjet pasi OpenAI publikoi ChatGPT dhe e çoi inteligjencën artificiale (IA) në përdorim masiv, shumë vende europiane po krijojnë sistemet e tyre sovrane.
IA sovrane nënkupton aftësinë e një shteti për të zhvilluar, strehuar, shpërndarë dhe menaxhuar sisteme IA të prodhuara brenda vendit, pa u varur nga sistemet ose juridiksionet cloud të huaja.
Parlamenti Europian pranoi në një raport të publikuar në qershor se Evropa „aktualisht është shumë e varur nga teknologjitë e huaja“, veçanërisht ato amerikane që pengojnë krijimin e kampionëve europianë të teknologjisë. Raporti shton se kjo varësi „do të vazhdojë“ për shkak të investimit të fundit të SHBA në IA, me vlerë 500 miliardë dollarë (432,9 miliardë euro).
BE tha se për të rimarrë epërsinë duhet të investojë në kërkime dhe zhvillim të sistemeve të reja.
Gjermania u bë vendi i fundit që njoftoi planin e vet të inteligjencës artificiale, të quajtur SOOFI – Modelet Bazë Sovrane me Burim të Hapur.
Sipas qeverisë gjermane, SOOFI është një iniciativë për krijimin e një modeli „IA të avancuar“ me burim të hapur, i cili mund të përshtatet nga kompani të tjera që zhvillojnë produkte të IA-së.
Teknologjia do të përdoret për detyra shumë komplekse, përfshirë robotët e kontrolluar nga IA.
Profesori Wolfgang Nejdl nga Universiteti i Hanoverit tha: „Me SOOFI, ne po ndërtojmë themelet për gjeneratën e re të modeleve europiane të IA-së — sovrane, të fuqishme dhe plotësisht në duart e Europës.“
Deutsche Telekom dhe T-Systems synojnë që modeli SOOFI të ketë 100 miliardë parametra.
Kompanitë po japin mbështetje teknike për modelin gjuhësor të madh në një nga fabrikat e IA-së. Deutsche Telekom do të përdorë rreth 130 çipa NVIDIA dhe mbi 1 000 GPU deri në mars.
Në shtator, një startup zviceran i IA prezantoi modelin e parë shumëgjuhësh të vendit — Apertus.
Apertus, që në latinisht do të thotë „i hapur“, u mundëson studiuesve, profesionistëve dhe publikut të personalizojnë modelin sipas nevojave të tyre.
Zhvilluesit deklarojnë se çdo gjë rreth modelit — arkitektura e trajnimit, setet e të dhënave, kodi burim dhe peshat e modelit — është plotësisht e hapur.
Albania News Agency Albania News Agency