Albania News Agency

Shkencëtarët në University College London (UCL), të cilët punojnë me Water Basin Research dhe The Guardian, analizuan të dhënat satelitore të viteve 2002–2024 që gjurmojnë ndryshimet në fushën gravitacionale të Tokës.

Përderisa uji ka peshë, ndryshimet në ujërat nëntokësore, lumenjtë, liqenet, lagështinë e tokës dhe akullnajat shfaqen në sinjal, duke u mundësuar satelitëve të „matojnë“ në mënyrë efektive sasinë e ujit të depozituar.

Gjetjet tregojnë një çekuilibër të fortë: veriu dhe veriperëndimi i Evropës (veçanërisht Skandinavia, disa pjesë të Mbretërisë së Bashkuar dhe Portugalisë) po marrin më shumë reshje, ndërsa jugu dhe juglindja – duke përfshirë zona të Mbretërisë së Bashkuar, Spanjës, Italisë, Francës, Zvicrës, Gjermanisë, Rumanisë dhe Ukrainës – po bëhen gjithnjë e më të thata.

Shkencëtarët thonë se shenjat e prishjes klimatike janë të dukshme. Profesori i krizës së ujit dhe reduktimit të rreziqeve në UCL, Mohammad Shamsudduha, tha: „Kur i krahasojmë të dhënat e ruajtjes totale të ujit tokësor me të dhënat klimatike, prirjet në përgjithësi përputhen“.

Ai shtoi se kjo duhet të jetë një „thirrje zgjimi“ për politikanët që ende dyshojnë mbi reduktimin e emetimeve: „Nuk po flasim më për kufizimin e ngrohjes në 1.5 gradë. Ka shumë gjasa të arrijmë 2 gradë mbi nivelet paraindustriale dhe tani po i shohim pasojat“.

Mendohet se uji nëntokësor është më rezistent ndaj ndryshimeve klimatike sesa uji sipërfaqësor, por reshjet e forta verore shpesh shkaktojnë rritje të rrjedhës në sipërfaqe dhe përmbytje të menjëhershme, duke bërë që uji të humbet, ndërsa sezoni dimëror i mbushjes së ujërave nëntokësore mund të shkurtohet.

Sipas të dhënave të Agjencisë Evropiane të Mjedisit, ndërmjet viteve 2000–2022 sasia totale e ujit të marrë nga ujërat sipërfaqësore dhe nëntokësore në BE ka rënë, por marrja e ujit nëntokësor është rritur me 6 %. Shkaktarët kryesorë: furnizimi publik me ujë (18 %) dhe bujqësia (17 %).

Në vitin 2022, ujërat nëntokësore siguruan 62 % të furnizimit publik me ujë dhe 33 % të kërkesës bujqësore për ujë në shtetet anëtare të BE-së.